Բենջամին Ֆրանկլին

Ծնվել է` հունվարի 17, 1706
Ծննդավայր Բոստոն
Մահացել է  ապրիլի 17, 1790 (84 տարեկանում)
Մահվան վայր Ֆիլադելֆիա
Քաղաքացիություն ԱՄՆ
Մասնագիտություն գրող, քաղաքական գործիչ, հրատարակիչ, տպագրիչ, քաղաքական տեսաբան, փոստապետ, գյուտարար, քաղաքական ակտիվիստ, պետական գործիչ, դիվանագետ, դիլետանտ, ունիվերսալ մարդ, շախմատիստ, դիզայներ, երաժիշտ, քաղաքական փիլիսոփա, ինքնակենսագիր, գրադարանավար, լրագրող և տնտեսագետ
Ամուսին Deborah Read Franklin
Զբաղեցրած պաշտոններ  United States Ambassador to France, United States Ambassador to Sweden, United States Postmaster General, Speaker of the Pennsylvania House of Representatives և Governor of Pennsylvania
Քաղաքական կուսակցություն
չկա
Պարգևներ և
մրցանակներ Լոնդոնի թագավորական ընկերության անդամ և Կոպլիի մեդալ
Անդամություն Լոնդոնի թագավորական ընկերություն, Ամերիկական փիլիսոփայական ընկերություն, Պետերբուրգի գիտությունների ակադեմիա, Ֆրանսիական գիտությունների ակադեմիա, Արվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա, Pennsylvania Abolition Society, Ռուսաստանի գիտությունների ակադեմիա և Société d'agriculture de Paris
Երեխաներ Ուիլյամ Ֆրանկլին, Ֆրենսիս Ֆոլջեր Ֆրանկլինև Սարա Ֆրանկլին Բաչ:
Բե՛նջամին Ֆրա՛նկլին (անգլ.՝ Benjamin Franklin, 1706 թ. հունվարի 17 - 1790 թ. ապրիլի 17), քաղաքական գործիչ, դիվանագետ, գիտնական, գյուտարար, լրագրող, հրատարակիչ, մասոն:ԱՄՆ անկախության պատերազմիառաջնորդներից մեկն է։ ԱՄՆ Պետական Մեծ Կնիքի դիզայնի հեղինակներից է։ Առաջին ամերիկացին է, ով դարձել է Ռուսաստանի գիտությունների ակադեմիայի օտարերկրացի անդամ։
Բենջամին Ֆրանկլինը միակն է «հիմնարար հայրերից», ով դրել է իր ստորագրությունը բոլոր երեք կարևորագույն պատմական փաստաթղթերում, որոնք ընկած են ԱՄՆ՝ որպես անկախ պետության ձևավորման հիմքում՝ ԱՄՆ անկախության հռչակագիր, ԱՄՆ Սահմանադրություն և Փարիզյան երկրորդ հաշտության պայմանագիր (1783 թ.), որով պաշտոնապես ավարտվեց Հյուսիսային Ամերիկայում 13 բրիտանական գաղութների՝ Մեծ Բրիտանիայից անկախության համար պատերազմը։ Բենջամին Ֆրանկլինի դիմանկարը պատկերված է ԱՄՆ Դաշնային պահուստների համակարգի 100 դոլարանոց թղթադրամի վրա 1914 թվականից։

1727 թվական Ֆինլանդիայում ստեղծում է սեփական տպագրատունը։ Հրատարակել է «Փենսիլվանյան ամսագիր» (1729-1748), 1732-1758 թթ.՝ «Թշվառ Ռիչարդի օրագիրը» տարեգիրքը։
1728 թ. Բենջամին Ֆրանկլինը հիմնում է Ֆիլադելֆիական արհեստավորների և առևտրականների բանավեճի խմբակ, որը 1743 թ. վերածվել է ամերիկյան փիլիսոփայության կենտրոնի, որի անդամները 1770 թվականից մինչև 1860 թվականը ընտրվել են 24 ռուս գիտնականներ, այդ թվում՝ Տ.Ի. ֆոն Կլինգշտետ (1773), Ե.Ռ. Դաշկովա (1789), Պ.Ս. Պալլաս (1791), Ֆ.Պ. Ադելունգ (1818), Ի.Ֆ. Կռուզենշտեռն (1824), Վ.Յ. Ստռուվե (1853)։
1731 թվականին ստեղծել է Ամերիկայումառաջին հասարակական գրադարանը, 1743 թվականին` ամերիկյան փիլիսոփայության կենտրոնը, 1751 թվականին` Ֆիլադելֆիայի ակադեմիան, որը հիմքն է Փենսիլվանիայի համալսարանի։ 1737 թվականից մինչև 1753 թվականը եղել է Փենսիլվանիայիփոստապետը, 1753-1774 թթ. զբաղեցրել է նույն պաշտոնը բոլոր հյուսիսամերիկյան գաղութների մասշտաբով։ 1776 թ. մեկնել է Ֆրանսիա՝ որպես դեսպան՝ Անգլիայի և Ֆրանսիայի միջև համաձայնագրի կնքման նպատակով։ Բազմաթիվ երկրների ակադեմիաների անդամ է ընտրվել, այդ թվում և Ռուսաստանի գիտությունների ակադեմիա (1789 թ. Սանկտ Պետերբուրգի ակադեմիայի, առաջին ամերիկացի անդամ)։ Նա մասոն էր և մտնում էր ամենամեծ մասոնական «ինը քույր» խմբակի մեջ։ Ամերիկյան սահմանադրության հիմնադիրներից մեկն է (1787 թ.)։ «Ժամանակը ոսկի է» արտահայտության հեղինակն է («Խորհուրդներ երիտասարդ առևտրականին», 1748 թ.)։
Ֆրանկլինը մահացել է 1790 թվականիապրիլի 17–ին։ Ֆիլադելֆիայում նրա թաղմանը ներկա է գտնվել շուրջ 20 հազար մարդ։

Սննդային թունավորումնրեր

Սննդային թունավորումնրեր, հիվանդություններ, որոնք առաջանում են բակտերիային թույներ պարունակող կամ թունավոր խառնուրդներով աղտոտված սննդամթերքների օգտագործումից։

Սննդային թունավորումների տեսակները:

Բակտերիային ծագման սննդային թունավորումներն անվանում են սննդային տոքսիկո-ինֆեկցիաներ, երբ թունավորման երևույթների զարգացմանը մասնակցում են օրգանիզմ ներթափանցած կենդանի մանրէները, և տոքսիկոզներ՝ երբ թունավորումը պայմանավորված է սննդամթերքի մեջ միկրոբի արտադրած թույներով (օրինակ՝ բոտուլիզմ, ստաֆիլակոկային թունավորումները)։

Թունավորումների պատճառներ:

Ոչ բակտերիային սննդային թունավորումի պատճառ կարող են դառնալ թունավոր սնկերը, որոշ թունավոր բույսեր, առանձին պտուղների (նուշ, ծիրան, դեղձ և այլն) դառը կորիզները, ձկների որոշ թունավոր տեսակներ (մարինկա և այլն) և խավիարը։ Թունավորումներ լինում են հացից և հացամթերքներից, եթե պարունակում են մոլախոտերի թունավոր սերմեր (օրինակ, սննդաթունային ալեյկիան), թունաքիմիկատներից, երբ դրանց մնացորդային քանակները գերազանցում են թույլատրվող նորմաները, ծանր մետաղներից (կապար, պղինձ, ցինկ), որոնք որոշակի պայմաններում անցնում են ամանեղենից, սննդարտադրության մեջ կիրառվող որոշ նյութերից (նիտրատներ, նիտրիտներ և այլն)։ Սննդային թունավորումների կլինիկական պատկերը պայմանավորված է ներմուծված թույնի բնույթով, քանակով, ինչպես նաև օրգանիզմի դիմադրողականությամբ։

Թունավորումների ախտանիշներ:

Մեծ մասամբ սննդային թունավորումներն ունեն սուր սկիզբ, կարճ գաղտնի շրջան և ուղեկցվում են ստամոքսաաղիքային համակարգի գործունեության խանգարումներով (մետաղական համբերանում, սրտխառնոց, փսխում, լուծ կամ փորկապություն, ցավեր որովայնում)։ Որոշ թունավորումների ժամանակ գերակշռում են կենտրոնական նյարդային համակարգի ախտահարման երևույթները՝ գլխացավ, գլխապտույտ, երբեմն զառանցանք, գիտակցության կորուստ, ցնցումներ, արյան ճնշման անկում և այլն։ Դժգույն սնկից և որոշ մոլախոտերից թունավորումների ժամանակ նկատվում է լյարդի ախտահարում և դեղնուկ։ Ոչ բակտերիային ծագում ունեցող թունավորումների և տոքսիկոզների ժամանակ, ի տարբերություն տոքսիկո-ինֆեկցիաների, ջերմաստիճանի բարձրացում չի նկատվում։

Թունավորումների ախտորոշում:

Սննդային թունավորումների մի մասը խիստ վտանգավոր է և կարող է ունենալ մահացու ելք, ուստի հիվանդները պարտադիր պետք է գտնվեն բժշկի հսկողության տակ։

Առաջին օգնությունը թունավորումների ժամանակ:

Առաջին օգնությունը ստամոքսաաղիքային համակարգից թունավոր սննդի մնացորդների հեռացումն է (ստամոքսի լվացում, մաքրող հոգնաներ, լուծողական միջոցներ)։ Բուժումը կախված է թունավորում առաջացնող պատճառից։

Թունավորումների կանխարգելումը:

Հասարակական սննդի ձեռնարկություններում սանիտարականխիստ հսկողություն և բնակչության մեջ այդ ուղղությամբ անհրաժեշտ գիտելիքների պրոպագանդում։

հայոց լեզու և գրականություն

Գրականություն.  Գրաբարի օրեր. Թարգմանչաց տոն
Ուշադիր կարդա «Աստվածաշնչյան ընթերցումներ» և  «Գրաբարյան ասույթներ» նյութերը, ընտրիր որևէ նախադասություն, հատված, ասույթ և փորձիր գրավոր մեկնաբանել:

Ամէն բանի ժամանակը կայ, եւ աշխարհում ամէն գործ ունի իր ժամանակը.

ծնուելու ժամանակը եւ մեռնելու ժամանակը, տնկելու ժամանակը եւ տնկածը հանելու ժամանակը,

սպանելու ժամանակը եւ բժշկելու ժամանակը, քանդելու ժամանակը եւ շինելու ժամանակը,

լալու ժամանակը եւ ծիծաղելու ժամանակը, ողբալու ժամանակը եւ պարելու ժամանակը,

քարեր կտրելու ժամանակը եւ քարերը հաւաքելու ժամանակը, գրկելու ժամանակը եւ գրկից հեռանալու ժամանակը,

փնտրելու ժամանակը եւ կորցնելու ժամանակը, պահելու ժամանակը եւ դուրս նետելու ժամանակը,

սիրելու ժամանակը եւ ատելու ժամանակը, պատերազմի ժամանակը եւ խաղաղութեան ժամանակը։

Տիեզերքի Արարիչ Աստծու տնօրինութեան գերագույն վկայութիուններից է ժամանակի խորհուրդը, որը մարդկային կեանքի անբաժանելի երեվույթն է և միաժամանակ այդ կեանքին արժեք և իմաստ տվողն է:

Ահա կրկին անգամ ժամանակի խորհրդով է պարուրված ողջ աշխարհը, մարդկութիունը: Նոր տարու առաջին րոպեներից կեանքը կարծես նորից նոր է սկսում. կեանքի սլաքը կարծես հետ է դարձել դեպի այնտեղ, որտեղից երեկ սկսվել էր և ահա այսօր նոր մեկնակետով կեանքի մէջ է մտել և կրկին շարժվում դեպի առաջ:

Այս իրականութեան դէմ-hանդիման կանգնած՝ մարդը կոչված է ժամանակի մէջ: Աստվածային տնօրինումով կարգավորված աշխարհը մարդ արարածին մղում է, որ այդ «կարգավորված աշխարհում» գործի այնպես, որ ամեն ինչ իր ժամանակին լինի, քանի որ Աստվածաշունչը մեզ հիշեցնում է որ «Ամեն բանի ժամանակը կա, և աշխարհում ամեն գործ ունի իր ժամանակը»

Մարդու կեանքը իմաստաւորվում ու արժևորվում է գործով, այն «բոլոր զբաղմունքներով», որ Աստված տվել է մարդու որդիներին, որ զբաղվեն և դրանով ժամանակը նվաճեն:

«Աարդու կեանքը խոտի նման է,

Ծաղկում է այնպես, ինչպես վայրի ծաղիկը.

Երբ խորշակը փչում է նրա վրա,

այլևս դադարում է գոյութիուն ունենալուց,

Նրա տեղն անգամ չես իմանա» 

<<Ծնվում ենք անկամա,ապրում ենք զարմացած ,մեռնում ենք կարոտով>>:

Մեզ տրված ժամանակը լավագույնս օգտագործենք բարիով ու աստվածապաշտութեամբ, որպեսզի կարողանանք լսել հրեշտակների և երկնային զօրքերի քաղցրահնչիուն երգը.

«Փա՜ռք Աստծուն՝ բարձունքներում,

Խաղաղութի՜ւն երկրի վրա

Եւ հաճութիուն մարդկանց միջև»

Ու այն դարձնենք մեր կեանքի ու առաքելութեան նշանաբանը: Ամեն:

հայոց լեզու և գրականություն

100. Նախադասությունն ընդարձակի՛ր՝ կետերը համապատասխան բառերով փոխարինելով (ամեն նախադասությոնից մի քանի տարբերակ գրի՛ր):
…. գայլը …. պահապան է:
Այսօր գայլը անտառի պահապան է:
Սպիտակ գայլը կենդանիների պահապան է:
Հրեշանման գայլը  տիեզերքի պահապան է:
…. փղիկը …. դիմեց ….:
Գազանանոցի փղիկը երեկ դիմեց փախուստի:
Չարաճճի փղիկը անհարգալից դիմեց առյուծին:
…. կոկորդիլոսը …. ասաց ….:
Ագահ կոկորդիլոսը կապիկին ասաց հեռացիր:
Տգեղ կոկորդիլեսը առյուծին ասաց գեղեցիկ:
…. ջրհորը …. ցամաքել  է ….:
Սոված ջրհորը ծարավից ցամաքել է գյուղերից մեկում:

101. Պատմությունը շարունակի՛ր:

Տիեզերանավի բոլոր ուղևորներն արդեն տեղերում էին, շարժասանդուղքը հեռացել, դուռն ամուր փակվել էր, և ուղեկցորդուհին թռիչքի մասին էր հայտարարում: Բայց դեռ վախենում էի, որ հանկարծ կզղջան մեզ այդ վտանգավոր թռիչքին թողնելու համար, կիջեցնեն և մեր բոլոր ջանքերն ապարդյուն կանցնեն: Բայց հանկարծ մի ահավոր աղմուկ սկսվեց, նավը ցնցվեց ու թափով պոկվեց տեղից:
Մխրճվում ենք երկնքի մեջ, սլանում ենք դեպի աստղերը:
Բոլորս հիանում էինք երկինքի գեղեցիկ գույներով և ուրախ էինք,որ վերջապես կատարվեց մեր երազանքը մենք հասանք երկինք ,բայց չէինք հասկանում, որ մեր կյանքի երազանքը մեր կյանքի  վերջն է:
102. Հոմանիշներից յուրաքանչյուրով նախադասություն կազմի՛ր:
ա) երկարել, ձգվել,
բ) աղքատ, խեղճ,
գ) գույն, երանգ:
Նրա մազերը  երկարել և հասել էր մինչև ոտքերը:
Ես ձգվել էի դեպի պատուհանը:
Աղքատը վերջապես գտավ իր երջանկությունը:
Խեղճ տատիկը չեր կարողանում անցնել փողոցը:
Ինձ առավել շատ գրավում է կապույտ գույնը:
Նկարիչը գեղեցիկ երանգներ տվեց Մոնա Լինզայի նկարին:

103. Տրված առածներն ընդգծված բառերի հականիշների օգնությամբ լրացրո՛ւ:
Ամառվա  փուշը՝ ձմռան նուշն է:
Բարեկամ կորցնելը հեշտ է, գտնելն է դժվար:
            Դուրսը՝ քահանա,ներսը սատանա:
Գիտունին գերի եղիր, մի՝անգետի սիրելի:
Գիտունի հետ քար քաշի, անգետի հետ փլավ մի՛ ուտի:
Իր աչքի գերանը չի տեսնում , ուրիշի աչքի շուղն է տեսնում:

104. Նախածանցն այնպիսի վերջածանցով փոխարինի՛ր, որ բառի իմաստը չփոխվի.
դժգույն, անպոչ, անկուռ (անթև), անքուն, անգլուխ, թողնել:
անգույն,պոչազուրկ,կռնատ,աննիրհ,Գլխազուրկ,Արձակել

105. Տրված բառերով նախադասություններ կազմի՛ր և ցո՛ւյց տուր, թե ի՞նչ կարող են նշանակել.
Սրի, աղի, մարտ, որդի:
Արման խնդրում եմ սրիր դանակը և մկրատը:
Մամ այսօր ապուրը շատ աղի է:
Մարտ ամսին իմ քույրիկի ծննդյան օրն է:
Դավիթի որդի Արմանը դպրոցում սովորում է գերազանց:

Պատմություն

Ռուբէն Սևակ

Ռուբէն Սեւակ (Չիլինկիրեան Ռուբէն, փետրվարի 15, 1885, Սիլիվրի[1] - օգոստոսի 26, 1915, Չանկիրի), հայ բանաստեղծ, արձակագիր, բժիշկ։
Մի օր Լոզանի օրիորդաց վարժարանի մոտով անցնելիս պատահաբար տեսել է այդ վարժարանի սան, պրուսական զինվորական ազդեցիկ ընտանիքից սերած գերմանուհի Հելեն ֆոն Պրաամին (Յաննի Ապել) ու նրա գեղեցկությամբ հրապուրվել։ Յաննիի հետ Ռուբենին ծանոթացրել է վերջինիս ընկերը՝ եգիպտահայ Լևոն Ազնավուրյանը։ 1910 թ. Փարիզում / Լոզանում ամուսնացել է Յաննիի հետ։ 1911-1914 թթ. Լոզանի մի հիվանդանոցում և մի դարմանատանը օգնական բժիշկ է աշխատել ու մասնագիտական հմտություններ ձեռք բերել։ 1912 թ. Լոզանում ծնվել է որդին՝ Լևոնը, իսկ 1914 թ. Կ. Պոլսում՝ դուստրը՝ Շամիրամը։ Ուսանողության շրջանից սկսած հետաքրքրվել է Հայրենիքի ազատության պայքարի գաղափարով։ Եղել է ՀՅԴ անդամ։
1908-1914 թթ. եղել են նրա ստեղծագործական բեղուն տարիները։ Նրա բանաստեղծությունները և մյուս գրությունները լույս են տեսել Կ. Պոլսի «Սուր­հան­դակ», «Ազ­դակ», «Շանթ», «Հայ գրա­կա­նու­թիւն», «Ազա­տա­մարտ», Վենետիկի Մխիթարյանների«Գեղունի», «Բազ­մա­վէպ», ինչպես նաև այլ պարբերականներում։
1915 թ. դասախոսություններով հանդես է եկել Կ. Պոլսում՝ հայ բժիշկների կազմակերպած հիվանդապահության դասընթացում։ Երազել է Կ. Պոլսում բժշկական գիտահանրամատչելի պարբերական հիմնել։
Բազմաթիվ հոդվածների, պատմվածքների, հանրամատչելի զրույցների, քնարական խորհրդածությունների, բանաստեղծությունների և այլն հեղինակ է։

Ռուբեն Սևակը և Հայոց Ցեղասպանությունը:
Ռուբեն Սևակը իր շատ նշանավոր ժամանակակիցներից ավելի շուտ զգաց ու նկատեց արևմտահայությանը սպառնացող ողբերգության հեռանկարը։ Սևակը իրեն դրսևորեց որպես հասուն ազգային ու քաղաքական գործիչ և իր ստեղծագործություններով զգոնության կոչ էր անում, ընդգծելով համազգային միասնության կարևորությունը։
1909 թ. գարնանը, երբ Ադանա քաղաքում երիտթուրքական իշխանությունների կազմակերպած արյունահեղությանը զոհ դարձավ 30 հազար հայ, Ռուբեն Սևակը եղավ այն ազգային գործիչներից մեկը, որը երիտթուրքական հեղափոխությունից «գինովցածներին» Արշակ Չոպանյանի, Անդրանիկ Օզանյանի, Փարամազի և մյուսների նման զգուշացնում էր ահագնացող վտանգի մասին։
Եվ այդ զգուշացումը Ռուբեն Սևակը ոչ միայն արտահայտում էր իր բանաստեղծությունների մեջ, ինչպես օրինակ «Գիւղական եկեղեցիին մէջ», «Գիւղական գերեզմանին մէջ», «Վրէժին սերմնացանը», «Վերջին օրօր», «Վերջին հայերը» ստեղծագործություններում, այլև նամակներում ու հրապարակախոսական ելույթներում։
Մեջբերում 1908 թ. օգոստոսի 8-ին Ռուբեն Սևակի հրապարակային ելույթից.
Ամբողջ Եվրոպայի մէջ աշխարհի էն շքեղ կեդրոններէն մինչև ամենամութ ու խավարին անկիունները ես չեմ տեսեր ու չեմ ալ կրնար հավատալ, որ գտնուի տակաւին ՄԷԿ ՈՒՐԻՇ ԱԶԳ, որ ամէն օր ու ամէն վայրկեան ապրէր դերասանի ճշմարտապէս կեղծ ու գերեզմանօրէն ծիծաղելի այն կեանքը, որ դարերէ ի վեր մեր կեանքը եղաւ մեր ստրկացած թրքահայերուս կեանքը… Տառապիլ ու ստիպուած ըլլալ ամենաերջանիկ կերպարանք մը ցոյց տալու… անպատուուիլ, բռնաբարուիլ, գետնաքարշ տապալիլ ու ստիպուած ըլլալ գոհութեան ջերմագին աղաղակներ բարձրացնելու… ժպտիլ այնպիսի մէկ վայրկեանիդ, որ արիւն արցունք պիտի պոռտկար աչերէդ, մաղթանքի ճիչեր հանել կոկորդէդ այն բռնակալ ձեռքին համար, որ զքեզ կը խեղդէ, մեռնիլ ու հոգեպէս մեռնիլ ու ապրիլ ձևացնել, ահա դերասանական ահռելիօրէն կեղծ կեանքը, որ մերը եղաւ այնքան երկար տարիներ։ Արդ ինչպէ՞ս կ'ուզեք որ այսպիսի պայմաններու մէջ ժառանգօրէն ու բնածինօրէն մեր ամենաանկեղծ յատկութիւնը մեր կեղծելը չ՛ըլլար ու մեր բնական յարմարութիւնը՝ դերասանութիւնը:
Այնուհետև Ռուբեն Սևակը զգուշացնում էր. «Ներսի գաւառներու մէջ կոտորածի վախ կայ, կը լսէ՞ք ԿՈՏՈՐԱԾԻ ՎԱԽԸ» ու պահանջում էր «մարդկօրէն կատղիլ», այսինքն զինված ազատագրական պայքար մղել։
1915 թ., երբ արդեն սկսվել էր Առաջին համաշխարհային պատերազմը, զորակոչվել է օսմանյան բանակ և զինվորական բժիշկ ծառայել Մաքրիգյուղի (Մագրիքեոյ) զորամասում։

Մահը
Բայց 1915 թ. թուրքական յաթաղանի զոհ դարձած Ռուբեն Սևակը ոչ միայն խոսքով ու գրչով էր պաշտպանում իր գաղափարները, այլև կյանքի գնով ապացուցեց ժողովրդին անմնացորդ նվիրվածությունը։

1915 թ. ապրիլի 11 (24)-ին, լինելով զինվորական ծառայության մեջ, ձերբակալվել և բանտարկվել է Կ. Պոլսի կենտրոնական բանտում, ապա աքսորվել Չանղըրը։

Անունը փորագրվել է Չանղըրըի բանտում հավաքված համրիչի 99 հատիկներից մեկի վրա։ Չանղըրըում բուժել է թուրք ավազակապետ (չեթեջի) Արաբաջի Իսմայի աղջկան։ Իսմայիլը նրան հորդորել էր իր աղջկա հետ ամուսնանալ ու իսլամություն ընդունելով փրկվել սպառնացող վտանգից, սակայն բժիշկը հրաժարվել է այդ խորհրդին հետևելուց։ Չանղըրըի չերքեզ փոխ կառավարիչը, որ նրա բարեկամն էր, անզոր պատասխանել է, «Ես չեմ կրնար Պոլ­սէն եկած հրա­ման մը չգոր­ծադ­րել»։ Ռուբենին ազատելու համար Գերմանիայի արտգործ նախարարությանը, Կ. Պոլսի և Սոֆիայի նրա դեսպաններին, Լոզանի հյուպատոսին, Կ. Պոլսում դեսպան Հանսֆոն Վանգենհայմին բազմաթիվ դիմումներ են ուղարկել նրա աները՝ գերմանական բանակի պահեստի սպա Ֆրանց Ապելն ու կինը՝ Հելեն Ապել-Չիլինկիրյանը։ Բոլորն էլ՝ ապարդյուն։
Գործեր
Բաժանման խօսքեր, «Մա­սիս» հանդէս, Կ. Պոլիս, 1905, թ. 24;
Կար­միր գիրք (Կի­լի­կե­ան եր­գեր), Բա­նաս­տեղ­ծու­թյուն­նե­րի ժո­ղո­վա­ծու նվիր­ված 1909թ. Կի­լի­կի­ա­յի հա­յոց կո­տո­րած­նե­րին, 1910։
Բժիշ­կին գիր­քէն փրցո­ւած էջեր եւ քեր­թո­ւած­ներ, Փա­րիզ, 1946։
Երկեր, Երևան, 1955, 1981, Ս. Էջմիածին, 1997։

Ստեղծագործական աշխատանք
Սևակի առաջին բանաստեղծությունը «Բաժանման խոսքեր» տպագրվել է 1905–ին, «Մասիս» հանդեսում։ 1910–ին հրատարակվել է նրա «Կարմիր գիրքը» բանաստեղծությունների ժողվածուն։ Բանաստեղծը նպատակ է ունեցել ի մի հավաքել տարբեր շրջաններում գրած իր բանաստեղծությունները և հրատարակել «Սիրո գիրքը», «Քաոսը», «Վերջին հայերը» խորագրով ժողովածուներ, սակայն ողբերգական մահն անկատար է թողել նրա այս և շատ ուրիշ մտահղացումներ. Սևակի գործերը ցրված են մնացել պարբերականների էջերում։
1915 թ. օգոստոսի 12 (25)-ին հեռագրել է կնոջը, թե Դանիել Վարուժանի հետ գտնվում է Այաշի բանտում։ 1915 թ. օգոստ ոս ի 13 (25/26)-ին, դեպի Այաշ աքսորի ճանապարհին՝ Չանղըրը և Կալեջիկ (Գալայճըք) գյուղերի միջև, Չանղըրըից կառքով 6 ժամ հեռու գտնվող Թյունե (Թյունայ, Թյունեյ) կոչված վայրում, իր 4 բախտակից ընկերների հետ (այդ թվում՝ Դանիել Վարուժանը), թուրք չեթեների կողմից սպանվել է քարերով ու յաթաղաններով խոշտանգումների ենթարկվելով՝ 30 տարեկանում։ Ըստ Գոնիայի պատերազմական ատյանում կառապան Հասանի տված վկայության՝ բժիշկը եղել է վերջին սպանվողը։
1915 թ. հոկտեմբերին կինը երեխաների հետ տեղափոխվել է Լոզան՝ հոր մոտ։ 1920 թ. ընտանիքով տեղափոխվել են Փարիզ։
1911-1914–ին հիվանդանոցում աշխատելիս բանաստեղծն ականատես է եղել մարդկային բազմատեսակ ողբերգությունների, որոնց ետևում նշմարել է հասարակության բարոյական պատկերը ներկայացնող կենսական խոր դրամա։ Այդ էլ ընկած է «Բժշկին գիրքեն վրցված էջեր» գրքի պատմվածքների հիմքում. դրանք բժշկի օրագրություններ են, որտեղ հեղինակը կենդանի ու բնական գույներով ներկայացրել է ստացական ախտերի ամբողջ սարսափը՝ ատելություն ու նողկանք առաջացնելով դրանց նկատմամբ «Ապրիլը հաղթել է», «Կռունկը», «Ահավոր տարակույսը»։

Վրացերեն

<<Սիրահարների կամուրջը» - Թբիլիսիի թաղամասեր նախագիծ

Թբիլիսիի տեսարժան վայրերից մեկն է «Սիրահարների կամուրջը»,  այն նաև  կոչվում է «Խաղաղության կամուջ»: Կամուրջը  շատ գեղեցիկ է՝ կառուցված պողպատից և ապակուց: Այն նախատեսված է միայն հետիոտների համար  , կամուրջը գտնվում է Քուռ /Մտկվարի/ գետի վրա ,  կառուցվել է 2010 թվականին:  Այն բերել են Իտալիայից, բաժանված է եղել 200 մասի: Կամուրջի երկարությունը 156 մետր է, նրա վրա կա 10 000 լամպ, լամպերը ամեն երեկո մայրամուտից կես ժամ առաջ միանում են և զարդարում  երեկոյան Թբիլիսին: Թարթող լույսերը փոխանցում են  կոդավորված հաղորդագրություն Մորզեի այբուբենով, հաղորդում են Մենդելեևի  աղյուսակի քիմիական տարրերի անունները, որից կազմված է մարդու մարմնի մասերը: Իտալացի ճարտարապետ Միշել Դե Լուկկի մտահաղացմամբ, հաղորդում  է «օրհներգ կյանքի ու խաղաղության , անհատների և ժողովուրդների միջև»: 

«Սիրահարների կամուրջը» հին Թբիլիսին կապում է նորակառույց հանգստի գոտու՝ Ռիկղեի հետ: Կամրջից բացվում է ցնցող տեսարան դեպի հին քաղաք: Տպավորիչ է հատկապես եթե նայում եք այնտեղից լուսաբացին կամ գիշերը: